روماتیسم مفصلی چیست؟
روماتیسم مفصلی چیست؟
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (rheumatoid arthritis) یک بیماری التهابی است که در مفصل های بدن به وجود می آید. این اختلال میتواند باعث درد، تورم و محدودیت حرکتی مفاصل شود. آرتریت روماتوئید امکان دارد علاوه بر مفاصل بدن به طیف گستردهای از سیستمهای بدن از قبیل پوست، چشمها، ریهها، قلب و عروق خونی آسیب برساند.
بیماری خود ایمنی روماتیسم مفصلی زمانی به وجود می آید که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به بافتهای بدن حمله کند. برخلاف آسیب ساییدگی ناشی از استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید پوشش مفاصل شما را تحت تاثیر قرار میدهد و موجب تورم دردناکی میشود که در آخر میتواند باعث فرسایش استخوان و تغییر شکل مفصل گردد.
علائم روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی (RA) میتواند در هر مفصلی از بدن به وجود آید، اما اغلب از مفاصل کوچک دست و پا شروع میشود. با پیشرفت بیماری، علائم اکثرا به مچ دست، زانو، مچ پا، آرنج، باسن و شانهها گسترش مییابد. در بیشتر موارد، علائم در مفاصل هر دو طرف بدن بیمار به وجود می آید. علائم و نشانههای آرتریت روماتوئید امکان دارد از نظر شدت تفاوت هایی داشته باشد و حتی ممکن است به صورت دورهای ایجاد شوند.
روماتیسم مفصلی میتواند با گذشت زمان موجب تغییر شکل مفاصل و جابجایی آنها از جای خود شود. فراموش نکنید همه کسانی که این علائم را تجربه میکنند به آرتریت روماتوئید مبتلا نیستند. علائم آرتریت روماتوئید مثل دیگر انواع آرتریت است، بنابراین متخصص ممکن است برای تشخیص از آزمایشات گوناگونی استفاده کند. اما علائم روماتیسم مفصلی چیست و این بیماری معمولا با چه نشانههایی ظاهر میشود.
در ادامه این مقاله به بعضی از علائم و نشانههای رایج آرتریت روماتوئید اشاره شده است.
• درد مفاصل
درد مفاصل مرتبط با آرتریت روماتوئید اغلب یک درد ضرباندار و ناخوشایند است. بیشتر صبحها و پس از یک دوره عدم تحرک سخت تر میشود. درد مفاصل ممکن است در طول روز بدتر شود و با استراحت بهبود یابد. این درد امکان دارد تیز و خنثی باشد و میتواند به دیگر بخشهای بدن گسترش یابد.
• سفتی و سختی مفاصل
مفاصل تحت تاثیر روماتیسم مفصلی ممکن است سفت شوند. برای مثال، اگر دستهای شما تحت تاثیر قرار گرفته باشد، ممکن است نتوانید انگشتانتان را کاملا خم یا مشت کنید.
• محدودیت حرکت مفاصل در صبحگاه
بسیاری از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی در صبحها احساس سختی و محدودیت حرکت مفاصل خود را تجربه خواهند کرد. سفتی صبحگاهی که از علامت هایی نوع دیگری از آرتریت به اسم استئوآرتریت است، اغلب در عرض 30 دقیقه بعد از بیدار شدن از بین خواهد رفت، اما سفتی صبحگاهی که از علائم روماتیسم مفصلی است، اکثرا بیشتر از این زمان طول میکشد.
• خستگی و ضعف
روماتیسم مفصلی امکان دارد موجب احساس خستگی و ضعف عمومی شود. این علائم ممکن است در طول روز بیشتر شده و با استراحت بهبود یابد.
دیگر علائم روماتیسم مفصل
علاوه بر مشکلاتی که مفاصل را تحت تاثیر قرار میدهند، بعضی از افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی علائم کلی تری هم دارند که در ادامه به بعضی از آنها اشاره شده است.
• خستگی و کمبود انرژی
• تب و دمای بالای بدن
• تعریق
• کاهش اشتها
• کاهش وزن
حدودا 40 درصد از کسانی که آرتریت روماتوئید دارند هم علائم و نشانههایی را تجربه میکنند که مفاصل را درگیر نمیکنند. قسمت هایی که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند عبارتاند از:
• پوست
• مغز استخوان
• قلب
• کلیهها
• غدد بزاقی
• چشمها
• ریهها
• بافت عصبی
• رگهای خونی
علائم روماتیسم مفصلی پا
رایج ترین علائم درد، تورم و سفتی می باشد. برخلاف استئوآرتریت که اغلب یک مفصل ویژه را تحت تأثیر قرار میدهد، علائم RA معمولاً در هر دو پا نمایان میشود و مفاصل یکسانی را در هر پا تحت تأثیر قرار میدهد.
علائم روماتیسم مفصلی دست
تورم، گرمی و قرمزی شایع ترین علائم روماتیسم مفصلی دست هستند. در کل پوشش مفاصل دست تحت تاثیر آرتریت روماتوئید متورم میشود، که میتواند موجب تورم مفاصل و گرم شدن و حساس شدن آنها در لمس شود. در بعضی افراد، تورمهای سفت به اسم ندولهای روماتوئید هم میتواند در زیر پوست اطراف مفاصل آسیبدیده به وجود آید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه علائم آرتریت روماتوئید شدید یا نگران این هستید که ممکن است به آرتریت روماتوئید مبتلا شده باشید، باید در سریع ترین زمان ممکن به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک شما امکان دارد شما را به یک روماتولوژیست ارجاع میدهد. تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع نقش اساسی بر نتیجه درمان شما دارد. هر چقدر سریع تر درمان را شروع کنید، احتمال آسیب دائمی و بد فرمی مفاصل در این بیماری کاهش میابد.
نقش طب فیزیکی در درمان روماتیسم مفصلی
استفاده از درمانهای فیزیکی شامل فیزیوتراپی اب درمانی، ورزش درمانی، اصلاح دیفرمیتی مفاصل با تجویز بریسها و اسپلینتهای مناسب، پیشگیری از عوارض بیشتر بیماری، در کلینیک طب فیزیکی انجام میشود.