دکتر الهه شیردل متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تهران

زانویضربدری

زانوی ضربدری

زانوی ضربدری

حتما تا به حال افراد زیادی را دیده‌اید که پاهای آن‌ها حالتی ضربدری دارد و به فرم نامتعارفی راه می‌روند یا می‌ایستند. اختلالی که باعث نزدیک شدن دو زانو به هم می‌شود و ظاهری بد فرم به پاها می دهند. 
تشخیص زانوی ضربدری در سال‌های ابتدایی زندگی و همچنین انجام حرکات اصلاحی و ورزش‌های کاربردی می‌تواند تا حد زیادی این اختلال را برطرف کند. اما دلیل زانوی ضربدری و روش‌های برطرف کردن این مشکل چیست؟

زانوی ضربدری چیست؟

زانوی ضربدری نوعی اختلال است که باعث می‌شود زانوها از حالت نرمال خود خارج شده و به سمت داخل چرخش پیدا کنند. در اصل وقتی که فرد مبتلا به این مشکل می‌ایستد، زانوهای او به هم نزدیک و مچ ها نسبت به یکدیگر فاصله دارد. بیشتر از 20 درصد کودکان 3 ساله با این مشکل هستند و در بیشتر مواقع مشکل پس از 7 سالگی خود به خود از بین می‌شود. اما در بعضی شرایط خاص نیز نشانه‌های بیماری شدید تر می شوند و نیاز به درمان جدی تری دارد. نزدیک شدن زانوها در افراد مبتلا به این اختلال باعث ایجاد درد و آسیب در مدت طولانی خواهد شد.

علائم و نشانه‌های زانوی ضربدری

شایع ترین علائم زانوی ضربدری نزدیک شدن زانوها به هم و وجود فاصله بین قوزک 2 پا است. از سوی دیگر فردی که با این مشکل روبرو می‌شود، اغلب به شکل خاص راه می‌رود و در بعضی از بخش‌های پا دردهایی را حس می‌کند. معمولا بیمارانی که با این مشکل رو به رو هستند، از ظاهر پاها و همچنین نحوه راه رفتن خود ابراز نارضایتی می‌کنند. در ادامه می‌توانید با متدلول ترین علائم ضربدری بودن زانو آشنا شوید.
•    درد زانو
•    درد مچ پا
•    درد لگن
•    کاهش دامنه حرکتی در لگن
•    مشکل در دویدن و راه رفتن
•    بی‌ثباتی زانو
•    آرتریت پیش‌رونده زانو در بزرگسالان
•    ناتوانی در جفت کردن پاها در زمان ایستادن
•    سفت شدن مفاصل و احساس درد

دلیل بروز زانوی ضربدری

اغلب زانوی ضربدری یک مشکل مادرزادی است و گاهی اوقات نیز بعد از ضربه یا عفونت ایجاد می‌شود. در ادامه این مقاله می‌توانید با شایع ترین دلایل ضربدری بودن زانوها آشنا شوید.
•    نارسایی کلیه
•    آسیب به زانو
•    کوتاهی عضله دو سر ران
•    نشستن به صورت قورباغه‌ای
•    کمبود کلسیم کمبود و کمبود ویتامین د و بیماری های متابولیک

روش‌های درمان زانوی ضربدری

بیشتر کودکانی که در سنین 2 تا 4 سال به اختلال زانوی ضربدری مبتلا می‌شوند، با بالا رفتن سن و در حدود 7 تا 8 سالگی درمان می شوند. بعضی از کودکان هم امکلن دارد به دلیل مشکلاتی جدی که در سلامتی زانوها وجود دارد، با افزایش سن اختلالات بیشتری را تجربه کنند.
در مواردی که کودک در کنار ضربدری بودن زانو، درد و یا مشکلاتی حاد در راه رفتن و دویدن دارد، لازم است پس از 10 سالگی تحت عمل جراحی قرار بگیرد. اگر اختلال زانوها ناشی از راشیتیسم باشد، معمولاً اضافه کردن ویتامین D و کلسیم به رژیم غذایی کودک می‌تواند در درمان بیماری کمک کند. راشیتیسم یک بیماری ژنتیکی است که در کنار استفاده از مکمل‌ها به درمان تخصصی توسط متخصص غدد احتیاج دارد. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین روش‌های درمان این اختلال آشنا شوید.

هالوکس والگوس و درمان آن

درمان دارویی

در صورتی که بیمار دارای بیماری زمینه‌ای باشد، لازم است در کنار انجام حرکات اصلاحی زانوی ضربدری حتماً از داروها و مکمل‌های خاصی نیز در برنامه درمانی خود استفاده کند.

ورزش زانوی ضربدری

مقالات نشان می‌دهد که انجام بعضی ورزش‌ها و حرکات اصلاحی زانوی ضربدری می‌تواند به تقویت عضلات پا و درمان این اختلال کمک کند. تمامی حرکات ورزشی و اصلاحی فرد بیمار باید زیر نظر متخصص انجام شود و با توجه به شرایط فرد و علائمی که دارد برنامه ریزی شود.

استفاده از کفی طبی

در بسیاری از موارد پزشک برای درمان زانوی ضربدری از کفی‌های طبی مخصوصی استفاده می‌کند. در این روش افرد باید کفی را داخل کفش خود قرار دهند تا شرایط راه رفتن و ایستادن بیمار به مرور زمان اصلاح شود.

استفاده از زانوبند

روش دیگر برای درمان اختلال ضربدری بودن زانو استفاده از زانوبندهای مخصوص است و برای اصلاح فرم پاها در افرادی که سابقه خانوادگی دارند، بسیار تاثیر گذار است.

کاهش وزن

از آن جایی که اضافه وزن و چاقی می‌تواند باعث ایجاد مشکل در زانوها شود، کم کردن وزن نیز می‌تواند به درمان این بیماری کمک شایانی کند. در واقع اضافه وزن باعث ایجاد فشار زیاد به زانوها و تشدید این مشکل می‌شود. فرد بیمار باید در کنار انجام دیگر روش‌های درمان حتماً با ورزش و رژیم غذایی نیز به وزن مناسب برسد.