دکتر الهه شیردل متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تهران

فلجبلچیست؟

فلج بل چیست؟

فلج بل چیست؟

فلج بل، اختلالی است که باعث ضعف یا فلج ناگهانی عضلات یک سمت صورت می‌شود. ضعف عضله به گونه‌ای است که لبخند‌ها یک طرفه به نظر می‌رسد و در این حالت چشم هارا نمی توان بست. در بیشتر موارد، این مشکل موقتی است و بعد از چند ماه بهبود خواهد یافت.

این بیماری در چه سنی ممکن است رخ دهد؟

ابتلا به فلج بل، در هر سنی امکان دارد با این حال در افراد با سن 16 تا 60 سال رایج تر می باشد. دلیل بروز این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نیست با این حال متخصصان گمان می‌کنند که علت فلج بل از تورم و التهاب عصب کنترل کننده عضله‌های یک طرف صورت است.
 همچین می‌تواند به دلیل وجود عفونت‌های ویروسی اتفاق بیافتد. درادامه این مقاله سعی کردیم، اطلاعاتی کلی از علامت ها و نحوه درمان فلج بل در اختیار شما قرار دهیم.
نشانه های بیماری بل
نشانه‌های بیماری فلج بل به صورت غیر منتظره رخ می‌دهند. آشنایی با علائم این بیماری می‌تواند در تشخیص این بیماری بسیار تاثیر گذار باشد. در ادامه بعضی از علائم برای شما گفته خواهد شد.
•    سردرد
•    تغییر در میزان اشک و بزاق تولید شده
•    افزایش حساسیت به صدا در سمت آسیب دیده
•    درد در اطراف فک و گوش در سمت آسیب دیده
•    ترشح آب دهان
•    افتادگی صورت و مشکل در ایجاد حالات چهره، مانند بستن چشم یا لبخند زدن
•    شروع سریع ضعف خفیف تا فلج کامل در یک طرف صورت در مدت زمان چند ساعت تا چند روز 
•    از دست دادن حس چشایی
•    در برخی از موارد نادر، اختلال اعصاب در دو طرف صورت

عصب کنترل کننده عضله‌های صورت از طریق کانال‌های باریکی از سمت مغز به سوی صورت هدایت می‌شود. التهاب و تورم این اعصاب موجب بیماری فلج بل خواهد شد. تحقیقات دلیل دقیق بروز التهاب عصب صورت را در بیماری فلج بل مشخص نکرده است. با این حال بعضی از بیماری‌هایی که منشا ویروسی دارند، در بروز این بیماری تاثیراتی دارند.
اعصاب صورت اعمالی همچون تولید اشک، ترشح بزاق(حس چشایی)، اخم کردن، لبخند زدن، پلک زدن و حرکت دادن یکی از استخوانچه‌های گوش میانی(رکابی)را تحت کنترل دارد. عوامل ویروسی در ایجاد اختلال در این قسمت‌ها نقش زیادی دارند. در ادامه برخی از این عوامل ویروسی را به شما خواهیم گفت.
•    آنفولانزا
•    اوریون (ویروس اوریون)
•    سرخک آلمانی (سرخچه)
•    تبخال و تبخال تناسلی (herpes simplex)
•    عفونت سیتومگالوویروس(Cytomegalovirus)
•    تب غده دار یا همان مونونوکلئوز عفونی بیماری‌های تنفسی (آدنوویروس)
•    آبله مرغان و زونا (herpes zoster)
•    بیماری دست، پا و دهان (ویروس کوکساکی)
•     (Epstein-Barr)

در مرحله اول پزشک از شما می‌خواهد حرکاتی از قبیل بستن چشم‌ها، بالا بردن ابرو، نشان دادن دندان‌ها، اخم کردن و در کل حرکت دادن عضلات صورت را انجام دهید.
فلج عضلات صورت در بیماری‌های مثل سکته مغزی، عفونت‌ها، بیماری لایم، شرایط التهابی و تومورها هم دیده می‌شود. پزشک برای رد کردن دلایل دیگر که باعث ایجاد شرایطی همانند فلج بل می‌شود، انجام آزمایشات دیگری را توصیه می‌کند.
الکترومیوگرافی که به تست EMG هم شناخته می‌شود؛ تستی برای بررسی فعالیت‌های الکتریکی عضله است. در طول این تست با استفاده از الکترودهایی که بر روی عضلات قرار می‌گیرد، فعالیت‌های الکتریکی عضلات را در پاسخ به تحریک‌های الکتریکی اندازه گیری می‌شود.
علاوه بر تحریک پذیری، ماهیت و سرعت هدایت سیگنال‌های عصبی در طول یک عصب را نیز بررسی کرده و اندازه می گیرد. پزشک این آزمایش را برای بررسی میزان و شدت آسیب‌های ایجاد شده در عصب پیشنهاد می‌کند.

همه چیز درباره انگشت ماشه ای

عصب کنترل کننده عضلات از راه مجرایی به سوی صورت هدایت می‌شود. در صورتی که شکستگی استخوان گونه و یا  تومور، مجرای عصب عضلات را تنگ کند؛ عصب صورت تحت فشار قرار می‌گیرد.  فشار بیش از حد تحمل عصب، می‌تواند به غلاف محافظ عصب آسیب وارد کند. در این حالت امکان دارد علائمی مثل فلج بل مشاهده شود.
پزشک متخصص برای رد کردن احتمال شکستگی استخوان یا وجود تومور در مسیر حرکت عصب، آزمایشات ام ار ای (تصویربرداری تشدید مغناطیسی) و یا سی تی اسکن(توموگرافی کامپیوتری) را پیشنهاد می دهد.
آزمایش خون، نمی تواند مشخص کننده بیماری فلج بل باشد. پزشک، آزمایش خون را برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری لایم و یا وجود عفونت در بدن مراجعه کننده پیشنهاد می‌کند.
در بیشتر موارد، افراد مبتلا به بیماری فلج بل به طور کامل درمان می‌شوند. شرایط هر فرد در زمان ابتلا به این بیماری تفاوت هایی دارد. به همین دلیل هیچ درمان یکسانی برای از بین بردن بیماری فلج بل وجود ندارد. پزشک با توجه به شرایط فرد مراجعه کننده، دارو و یا فیزیوتراپی را توصیه می کند.